Zeggen dat GoodPlanet – what’s in a name – begaan is met het klimaat, is als een open deur intrappen. We geven dus maar al te graag, in nabeschouwing van de klimaattop in Glasgow, twee zeer bevlogen GoodPlanet-ers het woord: Peter-Paul Vossepoel, klimaatactivist en medewerker mobiliteit en Véronique Siquet, coördinatrice van het programma Klimaat binnen GoodPlanet. Ze doen uit de doeken hoe GoodPlanet het bewustzijn rond klimaatverandering vergroot en klimaatacties helpt uitvoeren.

Peter-Paul, je bent naar de vorige klimaattop meegezeild – de zeiltocht die moest worden afgebroken?

Peter-Paul: Ja, dat was een beetje een verrassing. De COP werd verplaatst van Chili naar Spanje terwijl we al midden op de Atlantische Oceaan zaten. We hebben er echter het beste van gemaakt en onze workshops en discussies over het klimaat aan boord voortgezet. Uiteindelijk blijft het concept van ‘Sail to the COP‘ – voor deze klimaattop ‘Rail to the COP‘ – geweldig: aan boord gaan met een zeer diverse groep jongeren en deskundigen en samen werken aan oplossingen via het ‘Climathon’-format.

Voor de COP van dit jaar waren we met een delegatie van jonge klimaatactivisten uit vele landen. Er waren ook beleidsmakers en professionals aan boord, bijvoorbeeld Frans Timmermans die de European Green Deal leidt voor de Europese Commissie en ook mensen van Prorail en Transport & Environment. Ikzelf reisde mee met mijn gezin.

 

Wat vond je van de uitkomst van de Klimaattop?

Deze klimaattop was er weer één met veel ambities maar weinig daden. We zijn nog steeds op weg naar een opwarmingsscenario van drie graden! Het is duidelijk dat ondanks de grote bezorgdheid van het maatschappelijk middenveld – klimaatactivisten, burgers, lobbyorganisaties, klimaatjongeren en progressieve bedrijfsleiders – er een kloof blijft gapen tussen wat politici en leiders doen en wat veel mensen willen. Ze blijven achter qua draagvlak. Toch is de rol van een dwingende overheid belangrijk om duidelijke grenzen, regels en voorschriften vast te stellen om die 1,5°-doelstelling te halen. Er zijn ook nog teveel bedrijven die klimaatmaatregelen niet serieus genoeg nemen.

Ik kijk dus echt naar het maatschappelijk middenveld, kritische burgers, organisaties en progressieve bedrijven om druk te blijven uitoefenen. Dat is waar GoodPlanet een rol te spelen heeft: in het opleiden van kinderen en jongeren tot kritische burgers om de transitie voort te zetten en om bedrijven en overheden te inspireren en te helpen bij het implementeren van klimaatstrategieën en -acties.

 

Véronique, jij bent de coördinator van het klimaatprogramma bij GoodPlanet. Voor we op het programma zelf ingaan, wat is jouw voornaamste motivatie voor deze job? Hoe ben jij vandaag begaan met het klimaat?

Véronique: Veel mensen weten dat er een probleem is, maar niet in detail. En om actie te ondernemen moet je net meer in detail treden, om je verandering zin te geven – dat je het begrijpt en dat het zin heeft. Waarom moet ik minder vlees eten of meer fietsen? Daar mensen kennis over geven en hen zin geven om actie te ondernemen, daar doe ik het voor.

 

 Wat houdt het Klimaatprogramma precies in?

Véronique: We hebben verschillende workshops en projecten voor kinderen van alle leeftijden om hen bewust te maken van de klimaatproblematiek: Klimaatcoaches, Klimaatket (een futuristisch en leuk personage dat uit een koolstofneutrale toekomst komt), de Kinderklimaatraad in Sint-Gillis of de GoodSchool Digitool (een tool om de impact te meten) – om maar enkele voorbeelden te geven. Momenteel starten we ook met de ‘AXA Climate School voor kinderen’ – een workshopformule die het ‘Klimaat fresk‘ en de AXA Climat School video’s combineert.

 

 Hebben jullie ook formats specifiek voor bedrijven en organisaties?

Véronique: Voor bedrijven hebben we verschillende teambuildingformats voor klimaatoplossingen, waarbij we ons richten op bewustmaking en co-creatie van klimaatacties: het ‘Klimaat fresk’-spel en de ‘Climate Action Marketplace’ bijvoorbeeld. Bij deze laatste is het de bedoeling om niet alleen het management, maar ook de arbeiders te betrekken bij de klimaatstrategieën en -acties van organisaties (voor meer details zie de getuigenis). Ik heb er net zo één gedaan bij Infrabel en ik was verbaasd hoeveel ze al wisten over klimaatverandering. Maar het belangrijskte resultaat van deze sessies was voor mij persoonlijk een gemeenschappelijk begrip, dat iedereen kan en moet handelen om de klimaatverandering te bestrijden – zowel privé als op de werkplek.

Peter-Paul: Ik heb de methodologie van de ‘Klimaat fresk’ geïntroduceerd bij GoodPlanet en geef daar coaching rond, vooral voor bedrijven. De Klimaat fresk is een kaartspel in groep, dat ongeveer drie uur duurt. Op elke kaart staat een aspect dat met klimaat te maken heeft: oorzaken, gevolgen en processen. Als groep leg je de hele keten van oorzaak tot gevolg op een tafel.  Je leert hoe complex de keten is en ziet in dat het een heel systeem is. Vervolgens ga je nadenken hoe je de keten kunt doorbreken en op creatieve manieren samen aan oplossingen kunt werken. Dit is perfect voor een teambuilding, je moet echt samenwerken.

 

Peter-Paul, jij bent ook animator bij BelExpo in Brussel, dat in september de expo ‘Klimaathelden’ heeft heropend?

Peter-Paul: Inderdaad. De ‘Klimaathelden’-expo gaat over de stad van de toekomst. Hoe zal die stad eruit zien? Welke acties kunnen we er ondernemen?  In de expo krijg je echt tips en ideeën voor het dagelijkse leven. Het is heel interactief en modern, heel multimediaal en met verschillende soorten activiteiten. Het is vooral gericht op schoolklassen en gezinnen, maar we organiseren er ook teambuildingsessies op maat.

 

Het Klimaatprogramma bestaat dus vooral uit projecten die puur over klimaatverandering gaan, maar is de het niet een transversaal thema voor GoodPlanet?

Véronique: Ja, absoluut. Het is maar één van onze zeven thematische programma’s. Maar oplossingen om klimaatverandering tegen te gaan staan in alle programma’s -natuur, voedsel, circulaire economie, energie, water en mobiliteit- centraal. Logisch, want de missie van de organisatie is om de transitie naar een duurzame samenleving concreet, haalbaar en aantrekkelijk te maken.
Maar het is ook de rol van het klimaatprogramma om het klimaatthema binnen GoodPlanet zo veel mogelijk te verweven in alle andere projecten.

 

In de projecten en workshops die jullie dagelijks doen, wat zijn de succesfactoren die mensen er echt toe leiden een ‘klik’ te maken om hun gedrag te veranderen?

Véronique: De overstromingen in de zomer hebben voor veel Belgen de klimaatverandering voor het eerst echt op de kaart gezet. Ik denk dat het belangrijk is om mensen een gevoel van urgentie te geven en er tegelijkertijd voor te zorgen dat mensen wìllen veranderen. Wat belangrijk is, is de juiste mix – als het te dringend wordt, worden mensen bang en haken ze af, als het niet dringend is, komen ze niet in actie. En ook: een gevoel van verbondenheid en solidariteit creëren. Dat krijg je veel door workshops, groepssessies, kennisuitwisseling: mensen beginnen te beseffen dat we er samen in zitten en samen aan een oplossing zullen moeten werken. Wat ook belangrijk is: maak het makkelijk. Als je teveel vraagt, haken mensen af. In onze aanpak richten we ons op dingen die makkelijk zijn en onmiddellijk kunnen worden gerealiseerd.

 

En de slotvraag: om het klimaat te redden, waar kunnen we het meeste winst mee boeken, globaal genomen?

Véronique: De meeste CO2 uitstoot wereldwijd komt van de kolengestookte elektriciteitscentrales. Daar kunnen we hier helaas niet veel aan doen, behalve misschien proberen zo weinig mogelijk heel goedkope ‘Made in China’-producten te kopen, want die energie wordt vooral gebruikt voor de productie daarvan.

Maar op twee staat de landbouw: 20% van de wereldwijde uitstoot komt van de landbouw en 8% van ontbossing. Samen goed voor één derde van de wereldwijde uitstoot. Als je weet dat 80% van de landbouw dient voor het voederen van dieren die worden opgegeten, is het wel duidelijk: stoppen met vlees eten heeft een enorme impact op de individuele uitstoot.

Bedankt, Peter-Paul en Véronique!

 

Over Peter-Paul

Peter-Paul studeerde milieuwetenschappen in Antwerpen. Na zijn studies ontmoette hij de mensen van Critical Mass – een open en democratische groep van burgers. Deelnemen aan deze beweging was voor Peter-Paul een manier om uiting te geven aan die emotie van ‘We moeten hier iets aan doen!’ en om te beseffen dat hij echt iets kon doen, een verschil kon maken. Hij richtte ook ‘Zomer Zonder Vliegen‘ op, een actiegroep en campagne die zich richt op het verminderen van de uitstoot van de luchtvaartindustrie en natuurlijk samen met GoodPlanet als Klimaat- en Mobiliteitscoach.

 

Over Véronique

Na een Master in Psychologische Wetenschappen begon Véronique haar loopbaan als HR-consultant in een KMO, waar ze veranderingsprocessen begeleidde.  Dit strookte niet helemaal met haar waarden. Daarom stapte ze na een paar jaar over naar de non-profit, met name de vzw Pro Velo, waar ze zeven jaar lang projecten voor bedrijven coördineerde. Een paar jaar geleden startte ze bij GoodPlanet als duurzaamheidscoach en projectmanager mobiliteit. Nu is ze coördinatrice van het GoodPlanet Klimaatprogramma. Véronique is ervan overtuigd dat sensibilisering en educatie een essentiële rol hebben in het veranderen van onze gewoonten en in de overgang naar een koolstofarme maatschappij.